Türkiye'de Uçuş Gecikmesi ve İptal Tazminatı Rehberi 2025: Yolcu Hakları, SHY Yönetmeliği ve AB EC261

Yönetici Özeti

Türkiye, Aralık 2024'te havayolu yolcuları için kapsamlı yeni tazminat kuralları getirdi. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından yayımlanan yeni düzenlemeler, Türkiye'nin hava yolculuğu korumalarını Avrupa Birliği standartlarına yakınlaştırmaktadır.

Bu Rehberde:

• •Yeni SHY-Yolcu Yönetmeliği tazminat oranları
• •AB EC261 kapsamında Türk Hava Yolları hakları
• •Tazminat başvurusu adım adım süreç
• •İstanbul Havalimanı ve Sabiha Gökçen hakları
• •15 sık sorulan soru ve örnek dilekçe

---

İçindekiler

• •2024 Yeni Türkiye Tazminat Kuralları
• •SHY-Yolcu Yönetmeliği Detayları
• •AB EC261 ve Türkiye
• •Tazminat Miktarları
• •Hak Sahibi Olmak İçin Koşullar
• •Başvuru Süreci
• •Havayolu Şirketleri ve Politikaları
• •15 Sık Sorulan Soru
• •Örnek Dilekçe

---

2024 Yeni Türkiye Tazminat Kuralları {#yeni-kurallar}

Tarihsel Değişiklik

Aralık 2024'te Resmi Gazete'de yayımlanan yeni düzenlemelerle, Türkiye havayolu yolcu haklarında tarihi bir adım attı. SHGM tarafından hazırlanan "Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Hakları Yönetmeliği" AB standartlarına önemli ölçüde yaklaşmaktadır.

Ana Değişiklikler

| Önceki Durum | Yeni Düzenleme (Aralık 2024) | |--------------|------------------------------| | Belirsiz tazminat hakları | Net tazminat miktarları | | Havayolu takdirine bağlı | Zorunlu ödeme yükümlülüğü | | Sınırlı koruma | AB seviyesinde koruma |

Kapsam

Yeni düzenleme şunları kapsar:

• •Türkiye'den kalkan tüm uçuşlar (havayolu fark etmeksizin)
• •Türkiye'ye inen uçuşlar (Türk havayolu tarafından işletiliyorsa)
• •Uçuş gecikmeleri
• •Uçuş iptalleri
• •Uçağa kabul edilmeme (overbooking)

---

SHY-Yolcu Yönetmeliği Detayları {#shy-yonetmeligi}

Tazminat Gerektiren Durumlar

1. Uçuş Gecikmesi (3 saat ve üzeri)

• •Teknik nedenler
• •Operasyonel nedenler
• •Mürettebat eksikliği

2. Uçuş İptali

• •Son dakika iptalleri
• •Önceden bildirilmeyen iptaller
• •Alternatif uçuş sunulmayan durumlar

3. Overbooking (Fazla Bilet Satışı)

• •Uçağa alınmama
• •İstemsiz denied boarding

Yolcu Bakım Hakları

Gecikme süresine göre havayolunun yükümlülükleri:

| Gecikme Süresi | Mesafe | Haklar | |----------------|--------|--------| | 2+ saat | < 1.500 km | Yiyecek, içecek, iletişim | | 3+ saat | 1.500-3.500 km | Yiyecek, içecek, iletişim | | 4+ saat | > 3.500 km | Yiyecek, içecek, iletişim | | Ertesi güne | Tüm mesafeler | Otel + transfer | | 5+ saat | Tüm mesafeler | Tam geri ödeme hakkı |

Geri Ödeme Hakkı

5 saat ve üzeri gecikmelerde:

• •Bilet ücretinin tam iadesi
• •Seyahatin başlangıç noktasına ücretsiz transfer
• •Alternatif uçuşu reddetme hakkı

---

AB EC261 ve Türkiye {#ab-ec261}

EC261 Nedir?

Regulation (EC) No 261/2004, Avrupa Birliği'nin havayolu yolcu haklarını düzenleyen temel mevzuatıdır. Uçuş gecikmeleri, iptaller ve overbooking durumlarında tazminat ve yardım sağlar.

Hangi Türkiye Uçuşları EC261 Kapsamında?

| Uçuş Güzergahı | EC261 Uygulanır mı? | |----------------|---------------------| | AB'den → İstanbul | ✓ Evet | | İngiltere'den → İstanbul | ✓ Evet (UK261) | | İstanbul → AB | ✗ Hayır (Türk havayolu için) | | İstanbul → AB | ✓ Evet (AB havayolu için) | | İstanbul → İstanbul (yurtiçi) | ✗ Hayır (SHY-Yolcu geçerli) |

Örnekler

EC261 Geçerli:

• •✓ Londra Heathrow → İstanbul (UK261)
• •✓ Paris CDG → İstanbul
• •✓ Frankfurt → İstanbul
• •✓ Amsterdam → İstanbul

EC261 Geçerli Değil:

• •✗ İstanbul → Barcelona (THY ile)
• •✗ İstanbul → Dubai
• •✗ İstanbul → Ankara

---

Tazminat Miktarları {#tazminat-miktarlari}

Türkiye SHY-Yolcu Tazminat Oranları (2024)

| Uçuş Türü | Mesafe | Tazminat | |-----------|--------|----------| | Yurtiçi | Tüm | 100 € | | Uluslararası | < 1.500 km | 250 € | | Uluslararası | 1.500-3.500 km | 400 € | | Uluslararası | > 3.500 km | 600 € |

Önemli Not: Tazminat Euro olarak belirlenir, ancak ödeme Türk Lirası olarak yapılır. Döviz kuru, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın ödeme günündeki kuru üzerinden hesaplanır.

AB EC261 Tazminat Oranları

| Mesafe | Tazminat | Örnek Güzergah | |--------|----------|----------------| | ≤ 1.500 km | 250 € | Atina → İstanbul | | 1.500-3.500 km | 400 € | Londra → İstanbul | | > 3.500 km | 600 € | New York → İstanbul (AB aktarmalı) |

Tazminat Hesaplama Örneği

Senaryo: Frankfurt → İstanbul uçuşunuz THY ile 4 saat gecikti.

>

Mesafe: ~2.200 km

>

Uygulanan Yasa: EC261 (AB'den kalkış)

>

Tazminat: 400 € (1.500-3.500 km arası)

---

Hak Sahibi Olmak İçin Koşullar {#kosullar}

Tazminat Alabilirsiniz:

✓ Uçuş 3 saat veya daha fazla gecikti ✓ Uçuş kalkıştan 14 günden az önce iptal edildi ✓ Overbooking nedeniyle uçağa alınmadınız ✓ Gecikme/iptal havayolunun sorumluluğundaydı

Tazminat Alamazsınız (Olağanüstü Haller):

| Durum | Açıklama | |-------|----------| | Hava koşulları | Şiddetli fırtına, sis, kar | | Güvenlik tehdidi | Terör uyarısı, bomba ihbarı | | Hava trafik kontrolü | ATC grevi, kapasite sorunu | | Politik istikrarsızlık | Savaş, iç karışıklık | | Sağlık acili | Pandemi kısıtlamaları |

Havayolu Sorumluluğundaki Durumlar:

✓ Teknik arıza (normal bakım dışı) ✓ Havayolu personeli grevi ✓ Mürettebat planlama hatası ✓ Operasyonel sorunlar ✓ Overbooking

---

Başvuru Süreci {#basvuru-sureci}

Adım 1: Belgeleri Toplayın

Gerekli Belgeler:

• •Uçak bileti / rezervasyon onayı
• •Boarding pass
• •Gecikme/iptal kanıtı (havalimanı panosu fotoğrafı)
• •Havayolu bildirimi (varsa)
• •Ek masraf faturaları

Adım 2: Havayoluna Başvurun

THY için:

• •Online: turkishairlines.com/feedback
• •Email: customer@thy.com
• •Telefon: 444 0 849

Diğer havayolları için:

• •İlgili havayolunun müşteri hizmetleri

Adım 3: SHGM'ye Şikayet

Havayolundan yanıt alamazsanız veya yanıt tatmin edici değilse:

SHGM Şikayet:

• •Online: shgm.gov.tr
• •Dilekçe ile başvuru
• •Gerekli belgeler eklenmeli

Adım 4: Yasal Yollar

Son çare olarak:

• •Tüketici Hakem Heyeti (küçük tutarlar)
• •Tüketici Mahkemesi (büyük tutarlar)

Başvuru Süreleri

| Yönetmelik | Süre | |------------|------| | SHY-Yolcu (Türkiye) | 1 yıl | | EC261 (AB) | Ülkeye göre 2-6 yıl | | UK261 (İngiltere) | 6 yıl |

---

Havayolu Şirketleri ve Politikaları {#havayollari}

Türk Hava Yolları (THY)

Genel Bilgiler:

• •Merkez: İstanbul Havalimanı
• •Star Alliance üyesi
• •Türkiye'nin bayrak taşıyıcısı

Tazminat Politikası:

• •EC261 kapsamındaki uçuşlar için AB kurallarına uyum
• •SHY-Yolcu kapsamındaki uçuşlar için Türk kurallarına uyum
• •Online başvuru sistemi mevcut

Pegasus Airlines

Genel Bilgiler:

• •Merkez: Sabiha Gökçen Havalimanı
• •Düşük maliyetli taşıyıcı

Tazminat Politikası:

• •SHY-Yolcu yönetmeliğine tabi
• •AB çıkışlı uçuşlarda EC261 geçerli

SunExpress

Genel Bilgiler:

• •THY ve Lufthansa ortaklığı
• •Charter ve tarifeli uçuşlar

Tazminat Politikası:

• •AB ve Türkiye yönetmeliklerine uyum

AnadoluJet

Genel Bilgiler:

• •THY'nin yurtiçi markası
• •Düşük maliyetli operasyon

Tazminat Politikası:

• •SHY-Yolcu yönetmeliğine tam uyum

---

15 Sık Sorulan Soru {#sss}

1. Uçuşum 2 saat gecikti. Tazminat alabilir miyim?

Cevap: Hayır. Tazminat için minimum 3 saat gecikme gereklidir. Ancak 2 saat gecikme sonrası yiyecek, içecek ve iletişim hakkınız vardır.

2. Hava koşulları nedeniyle iptal edildi. Tazminat alabilir miyim?

Cevap: Hayır. Hava koşulları "olağanüstü hal" sayılır ve havayolu sorumlu tutulamaz. Ancak tam geri ödeme veya alternatif uçuş hakkınız vardır.

3. THY İstanbul'dan Paris'e uçuşum gecikti. EC261 geçerli mi?

Cevap: Hayır. EC261 yalnızca AB'den kalkan uçuşları kapsar. Bu durumda SHY-Yolcu yönetmeliği geçerlidir.

4. Londra'dan İstanbul'a uçuşum gecikti. Hangi yasa geçerli?

Cevap: UK261 geçerlidir. İngiltere Brexit sonrası kendi versiyonunu uygulamaktadır. Tazminat hakları EC261 ile aynıdır.

5. Tazminatı Euro mu Türk Lirası mı alacağım?

Cevap: SHY-Yolcu kapsamında tazminat Euro olarak hesaplanır ancak Türk Lirası olarak ödenir. Merkez Bankası'nın ödeme günündeki kuru uygulanır.

6. Başvuru için ne kadar sürem var?

Cevap: SHY-Yolcu için 1 yıl, EC261 için ülkeye göre değişir (genelde 2-6 yıl).

7. Aktarmalı uçuşta gecikme oldu. Nasıl hesaplanır?

Cevap: Varış noktasındaki gecikme esas alınır. Aktarma kaçırma da dahil olmak üzere nihai varışa 3+ saat geç ulaştıysanız tazminat hakkınız olabilir.

8. Havayolu ikram sundu. Yine de tazminat alabilir miyim?

Cevap: Evet. İkram (yemek, otel) "bakım hakkı"dır. Parasal tazminat bundan bağımsızdır.

9. Biletimi acenteden aldım. Kime başvuracağım?

Cevap: Havayoluna başvurun. Tazminat yükümlüsü bilet satan değil, uçuşu gerçekleştiren havayoludur.

10. Uçuş erken iptal edildi ve bilgilendirildim. Tazminat alabilir miyim?

Cevap: Kalkıştan 14 gün veya daha önce bilgilendirildiyseniz tazminat hakkınız yoktur. Ancak geri ödeme veya alternatif uçuş hakkınız vardır.

11. Online check-in yaptım ama uçağa alınmadım. Ne yapmalıyım?

Cevap: Overbooking durumudur. En yüksek tazminat kategorisinde hak sahibisiniz + alternatif uçuş veya tam geri ödeme.

12. Çocuğumla birlikte seyahat ediyorduk. İki kişi için mi başvuracağım?

Cevap: Evet. Her yolcu için ayrı tazminat hakkı vardır. Bebek koltuğu olmayan (kucakta) bebekler genelde kapsam dışıdır.

13. Tazminat başvurum reddedildi. Ne yapabilirim?

Cevap:

• •SHGM'ye şikayet edin
• •Tüketici Hakem Heyeti'ne başvurun
• •Tüketici Mahkemesi'ne dava açın

14. Tazminat şirketleri güvenilir mi?

Cevap: Bazıları güvenilirdir ancak komisyon alırlar (%25-50). Kendiniz başvurursanız tam tazminatı alırsınız.

15. THY Miles&Smiles puanlarım ne olacak?

Cevap: İptal durumunda bilet iadesiyle puanlar hesabınıza iade edilir. Tazminat puanları etkilemez.

---

Örnek Dilekçe {#dilekce}

Havayoluna Tazminat Başvurusu

 Konu: Uçuş Gecikmesi Tazminat Talebi


Sayın Yetkili,

Aşağıda detayları verilen uçuşumun gecikmesi nedeniyle tazminat talebinde bulunuyorum:

UÇUŞ BİLGİLERİ:

•Yolcu Adı Soyadı: [AD SOYAD]
•PNR / Rezervasyon Kodu: [XXXXXX]
•Uçuş Numarası: [TK XXXX]
•Uçuş Tarihi: [GG/AA/YYYY]
•Kalkış Havalimanı: [HAVALIMANI]
•Varış Havalimanı: [HAVALIMANI]
•Planlanan Kalkış: [SS:DD]
•Gerçekleşen Kalkış: [SS:DD]
•Varış Gecikmesi: [X saat X dakika]


GECİKME NEDENİ: [Havayolu tarafından bildirilen neden]

TAZMİNAT TALEBİ:

Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Hakları Yönetmeliği (SHY-Yolcu) kapsamında, uçuşumun [X] saatten fazla gecikmesi nedeniyle aşağıdaki tazminatı talep ediyorum:


•Uluslararası uçuş, [X] km mesafe: [250/400/600] EUR

  (TCMB güncel kuru ile TL karşılığı)

EK MASRAFLAR: [Varsa ek masrafları ve fatura tutarlarını listeleyin]

EKLER:

•Uçak bileti / e-bilet kopyası
•Boarding pass
•Gecikme kanıtı (fotoğraf/havayolu bildirimi)
•Ek masraf faturaları (varsa)
•Kimlik fotokopisi


ÖDEME BİLGİLERİ:

•Banka: [BANKA ADI]
•IBAN: TR[XX XXXX XXXX XXXX XXXX XXXX XX]
•Hesap Sahibi: [AD SOYAD]


Yasal süre içinde talebimin değerlendirilmesini ve tazminatın ödenmesini talep eder, aksi halde SHGM ve yasal yollara başvuracağımı bildiririm.

Saygılarımla,

[AD SOYAD] [ADRES] [TELEFON] [E-POSTA] [TARİH] [İMZA] 

SHGM'ye Şikayet Dilekçesi

 T.C. SİVİL HAVACILIK GENEL MÜDÜRLÜĞÜ'NE


Konu: Havayolu Şirketi Hakkında Şikayet

Sayın Yetkili,

[HAVAYOLU ADI] havayolu şirketinin aşağıda detayları verilen uçuşumdaki gecikme/iptal sonrası tazminat talebimi reddetmesi / yanıtsız bırakması nedeniyle şikayette bulunuyorum.

UÇUŞ BİLGİLERİ: [Yukarıdaki formattaki bilgiler]

ŞİKAYET KONUSU: [GG/AA/YYYY] tarihinde havayoluna tazminat başvurusunda bulundum. [X gün/hafta] geçmesine rağmen yanıt alamadım / Talebim [gerekçe] ile reddedildi.

TALEP: SHY-Yolcu Yönetmeliği kapsamında haklarımın korunması ve havayolu şirketinin yükümlülüklerini yerine getirmesi için gerekli işlemlerin yapılmasını arz ederim.

EKLER:

•Uçuş belgeleri
•Havayoluna yapılan başvuru
•Havayolu yanıtı (varsa)
•İletişim kayıtları


[AD SOYAD] [TC KİMLİK NO] [ADRES] [TELEFON] [E-POSTA] [TARİH] [İMZA] 

---

Faydalı Bağlantılar

| Kurum | Website | Açıklama | |-------|---------|----------| | SHGM | shgm.gov.tr | Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü | | THY | turkishairlines.com | Türk Hava Yolları | | Pegasus | flypgs.com | Pegasus Airlines | | ECC Türkiye | tubisad.org.tr | Avrupa Tüketici Merkezi | | Tüketici Hakları | tuketici.ticaret.gov.tr | Ticaret Bakanlığı |

---

Sonuç

Türkiye'nin Aralık 2024'te yürürlüğe koyduğu yeni havayolu yolcu hakları düzenlemesi, seyahat edenlerin korunmasında önemli bir adımdır. Artık:

✓ 3+ saat gecikme için net tazminat hakları ✓ 100-600 € arasında mesafeye göre tazminat ✓ 5+ saat gecikme için tam geri ödeme hakkı ✓ SHGM'ye şikayet imkanı

Haklarınızı bilin, belgelerinizi saklayın ve gerektiğinde başvurmaktan çekinmeyin!

---

Bu makale bilgilendirme amaçlıdır ve hukuki danışmanlık yerine geçmez. Güncel düzenlemeler için SHGM'nin resmi açıklamalarını takip ediniz.